Alternatieve Financiering Wint Terrein Bij MKB Terwijl Faillissementen Stijgen
Alternatieve Financiering wint terrein bij MKB terwijl Faillissementen stijgen
Terwijl het aantal faillissementen in Nederland in 2024 met 30 procent is gestegen tot bijna 4.300 bedrijven, zoeken steeds meer ondernemers hun heil bij alternatieve financieringsbronnen. Dit blijkt uit recente cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) en de jaarlijkse Financieringsmonitor.
Belangrijkste bevindingen
- Bankfinanciering neemt af: Nederlandse
banken verstrekten 16% minder aan leningen onder de €250.000 en 14% minder
aan leningen tussen €250.000 en €1 miljoen.
- Succes bij alternatieve financiering stijgt: Van de bijna 50.000 bedrijven met behoefte aan externe
financiering kreeg bijna de helft (49%) daadwerkelijk tussen juli 2023 en
juli 2024 een lening. Een jaar eerder was dat nog maar 38%.
- Kleine bedrijven zoeken vaker financiering: De totale financieringsbehoefte onder midden- en kleinbedrijven
is licht gestegen van 15% naar 16%, waarbij vooral kleine bedrijven tot
tien werknemers vaker informatie inwinnen over de mogelijkheden.
- Basel 4 verschuift focus naar grotere ondernemingen: De implementatie van strengere kapitaaleisen onder Basel 4 verplicht banken meer kapitaal te reserveren. Hierdoor richten financiële instellingen zich primair op grootzakelijke klanten, wat invloed heeft op de financieringsmogelijkheden voor kleinere ondernemingen.
- Factoring wordt toegankelijker: Factoringkosten variëren tegenwoordig tussen de 0,5% en 2,5% van de factuurwaarde, afhankelijk van het volume, risico en de looptijd van de facturen.
- Groei ambities voeren boventoon: Uit recent onderzoek van Bibby Financial Services blijkt dat ruim twee derde van de MKB-bedrijven verwacht te groeien in de komende maanden.
Een veranderende financieringsmarkt
Leasing van bedrijfsmiddelen, crowdfunding en factoring winnen aan populariteit bij het MKB. Veel ondernemers kiezen bewust voor deze flexibelere vormen van alternatieve financiering in plaats van een bredere bedrijfsfinanciering verzorgt door de bank.
"We bevinden ons op een cruciaal kantelpunt in de financieringsmarkt voor het Nederlandse MKB," stelt Johan Paulus, General Manager van Bibby Financial Services Nederland. "De cijfers tonen een duidelijke tweedeling aan die we in de praktijk dagelijks zien. Aan de ene kant hebben we bedrijven die worstelen met liquiditeit en financiering nodig hebben simpelweg om te overleven in een uitdagende economie. Deze bedrijven worden het hardst getroffen door het terugtrekken van traditionele banken uit het MKB-segment.
Maar wat mij echt optimistisch stemt, is de tweede groep: gezonde bedrijven met sterke groeiambities die bewust kiezen voor alternatieve financieringsvormen. Deze ondernemers willen investeren in digitale technologie, nieuwe producten of diensten en personeel, maar krijgen bij traditionele banken vaak nul op het rekest voor hun groeiplannen. Ze kiezen niet voor alternatieve financiering uit noodzaak, maar vanwege de flexibiliteit, snelheid en het maatwerk dat deze oplossingen bieden.
Wat we ook steeds vaker zien is dat ondernemers verschillende financieringsvormen combineren. Een banklening voor langetermijninvesteringen, factoring voor werkkapitaal, en leasing voor bedrijfsmiddelen. Deze 'financieringsmix' stelt ondernemers in staat om hun groeiambities waar te maken zonder hun balans overmatig te belasten.
De verwachte invoering van Basel 4 op 1 januari 2026 zal deze ontwikkeling alleen maar versterken. Banken zullen nog terughoudender worden met kredietverstrekking aan het MKB, omdat ze meer kapitaal moeten aanhouden voor deze leningen. Dit maakt alternatieve financieringsvormen niet alleen een logische keuze, maar ook een noodzakelijke keuze voor de gezondheid van onze economie.
Wat mij wel zorgen baart, is dat veel ondernemers nog onvoldoende kennis hebben van de beschikbare alternatieve financieringsmogelijkheden. Er is dringend behoefte aan betere voorlichting en ondersteuning zodat ondernemers weloverwogen keuzes kunnen maken voor de toekomst van hun bedrijf".
Johan Paulus, General Manager Bibby Financial Services B.V.
Vooruitzichten
De implementatie van Basel 4, die nu is uitgesteld naar 1 januari 2026, introduceert strengere kapitaalvereisten voor banken. Deze regelgeving verplicht financiële instellingen om grotere kapitaalbuffers aan te houden, vooral voor leningen die als risicovol worden beschouwd. MKB-leningen vallen vaak in deze categorie vanwege hun hogere risicoprofiel in vergelijking met leningen aan grote ondernemingen.
Door deze verhoogde kapitaaleisen worden banken selectiever in hun kredietverlening. Ze zullen hogere rentetarieven hanteren voor MKB-leningen om de extra kosten van het aanhouden van meer kapitaal te compenseren, of ze zullen zich meer richten op minder risicovolle segmenten zoals grotere bedrijven met sterkere balansen.
Experts verwachten dat de verschuiving naar alternatieve financiering verder zal doorzetten in 2025. Met deze strengere kapitaaleisen voor banken worden factoring, debiteurenfinanciering en leasing steeds aantrekkelijker voor het mkb.
